6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu Kapsamında Cumhurbaşkanı Kararına Karşı İtiraz ve Dava Yolu

Dr. Av. Ali YÜKSEL

Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı

6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun riskli alanlara ilişkin özel bir itiraz veya dava yolu düzenlememiştir. Riskli alan kararını da ancak Cumhurbaşkanı verebilmektedir.

              Bu nedenle konu iki ayrı başlıkta incelenmelidir:

              • A. İtiraz

              • B. Dava

A. Riskli Alan Kararına İtiraz:

              Riskli alan kararı Cumhurbaşkanı kararı ile alınır. Bu karar idari işlem niteliğindedir. İdari işlemlere karşı genellikle kararı veren makama veya üst makama itiraz mümkündür. Ancak Cumhurbaşkanı kararlarında üst makam bulunmadığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) m.11 (üst makama başvuru yolu) burada uygulanmaz.

İvedi Yargılama Hükmü

İYUK m.20/A f.1 (f) bendinde açıkça belirtilmiştir:

“6306 sayılı Kanun uyarınca alınan Cumhurbaşkanı kararları ivedi yargılama usulüne tabidir.” Aynı maddenin 2. fıkrasının (b) bendi:

“Bu işlerde İYUK’un 11. maddesi uygulanmaz.”

Yani, Cumhurbaşkanı’nın riskli alan kararlarına karşı üst makama başvuru imkânı yoktur.

Aynı Makama İtiraz:

              Kanunda açık yasak veya engel olmadığından, aynı makama (Cumhurbaşkanlığı’na) itirazın teorik olarak yapılabileceği görüşü ileri sürülmektedir.

              (Uygulamada da “afet alanı” ilanına karşı benzer nitelikte itiraz dosyası hazırlamış bulunuyorum).

B. Riskli Alan Kararına Karşı Dava

              6306 sayılı Kanun’da dava yolu özel olarak düzenlenmediği için, 2577 sayılı İYUK hükümleri uygulanır. Bu davalar ivedi yargılama usulü kapsamında görülür (İYUK m.20/A).

1. Davanın Usul Özellikleri

İYUK m.20/A uyarınca:

Dava açma süresi: 30 gündür. Mahkeme İlk incelemeyi 7 gün içinde yapacaktır.  İdareye verilecek kanuni savunma süresi 15 gündür (en fazla 15 gün uzatılabilir).

              Yürütmenin durdurulması talebi yapılabilir ancak yürütmenin durdurulması kararına karşı itiraz edilemez.

              Karar süresi sınırlanmıştır: Dosya tekemmülünden itibaren 1 ay içinde verilecektir.

              Temyiz süreside kısaltılmıştır: Kararın tebliğinden itibaren 15 gündür.

              Bu karara karşı istinaf yolu söz konusu değilidir. Temyiz incelemesi de kısaltılmıştır. En geç iki ay içinde sonuçlandırılır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme 2575 sayılı Danıştay Kanunu m.24’e göre:

“Cumhurbaşkanı kararlarına karşı açılacak davalar, Danıştay’da ilk derece mahkemesi olarak görülür.”

Dolayısıyla riskli alan kararına karşı açılacak iptal davası, doğrudan Danıştay’da açılır.

Sonuç olarak özetlersek;

              •            İtiraz yolu: Cumhurbaşkanı kararına üst makama başvuru imkânı yoktur. Ancak aynı makama (Cumhurbaşkanlığı’na) teorik olarak itiraz edilebilir.

              •            Dava: Riskli alan kararına karşı Danıştay’da doğrudan iptal davası açılır.

              •            Yargılama, ivedi yargılama usulü ile yapılır; süreler kısa, itiraz yolları sınırlıdır.

Yazar Ali YÜKSEL‘ın Önceki Yazıları

Emlak Vergisine Karşı Açılması Gereken Davalarda Süre Tartışmaları Okumak İçin 

Kentsel Dönüşümde Farklı Durumlarda Maliklerin Karar Alma Usulü Okumak İçin

Kentsel Dönüşümde “Süper Madde” : 6306 Sayılı Kanun 6/A Maddesi Okumak İçin